Kaç Çeşit Su Sondajı Vardır?

Sondaj çeşitleri; su, enerji, temel, petrol ve maden olmak üzere beşe ayrılmaktadır. “Kaç çeşit su sondajı vardır?” sorusunun cevabı aşağıdaki gibi detaylandırılmaktadır:

• Su sondajı; su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan bir işlemdir. Bu işlem çamur dolaşımı ve hava dolaşımı olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilmektedir. Zemin yumuşaksa çamur dolaşımı, sertse hava dolaşımı yöntemleri uygulanmaktadır. Hangi yöntemin uygulanması gerektiği sondaj yapılması gereken zemine bağlı olarak değişmektedir. Sondaj yapılacak yerin yumuşak ya da kayalık olduğu önceden araştırılmalıdır. Bu araştırma uygulanacak yöntemi belirlemek açısından önemli olduğu kadar suyun kaç metreden çıkabileceğini de tahmin etmek için gereklidir.
• Enerji sondajı; çeşitli teknikler nedeniyle diğerlerinden ayrılmaktadır. Jeotermal enerji kaynakları magma ve radyoaktiftik sonucu oluşan sıcaklıkla ortaya çıkan bir enerjidir. Bu nedenle ısınan enerji suları elektrik üretme ve konutların ısıtılması amacıyla kullanılmaktadır. Yerin çok derinlerinde bulunmaları diğerlerine göre zor bir işlem gerektirmektedir.
• Temel sondaj; yaşam alanlarının bulunduğu yerlerdeki zeminin özelliklerini belirlemek amacıyla ve bu zeminlerin statik hesaplarının belirlenen özellikler kullanılarak yapılmaktadır. Temel etüt sondajı yüksek binaların, tünel ve barajların yapılması için, temel yapı sondajı zeminin iyileştirilerek yapılmakta olan yapıların temellerini daha iyi hale getirilmesi için yapılan sondaj uygulamasıdır.
• Petrol sondajı; yeraltındaki doğal kaynakların kullanımı için zemin üzerinde yapılan işlemdir.
• Maden sondajı; doğal kaynakların yerini ve özelliklerini tespit etmek amacıyla yapılan işlemdir. 3 yöntemi bulunmaktadır. Suda eriyebilen ve kurutma yoluyla sudan ayrılabilen soda, kükürt ve tuz gibi maddelerin ortaya çıkarılması için yapılan eritme sondajıdır. Maden işletmelerinde galerilerin havalandırılması, uygun bölgelerden yeraltına yapılan ve yüzeyle iletişimi sağlayan havalandırma sondajıdır. Maden ocaklarında yapılan ve yeraltı sularının probleme neden olmaması için drenaj çalışmalarının yapıldığı, bu suların çalışma yerlerinden uzaklaşmasını sağlayan ocak drenajı sondajıdır.

Amaçları dışında sondaj yaparken yerine, derinliğine, delik çapına, darbeli, birleşik ve döner olarak yöntemlerine de dikkat etmek, buna göre araştırma yapmak ve uygulamak gerekmektedir.

Kaç Çeşit Sondaj Yöntemi Vardır?

Üç çeşit sondaj yöntemi vardır. Darbeli, döner ve birleşik sondaj bu yöntemlerdendir. Doğru sondaj yönteminin kullanılabilmesi için zemin etüdünün tamamlanması gerekmektedir. Zemin yapısı ve su kaynağının yer altındaki konumu hakkında bilgilere ulaşıldıktan sonra sondaj yöntemine karar verilebilmekte ve işleme başlanabilmektedir.

En Yaygın İki Sondaj Yöntemi Türü Nedir?

Su sondaj çalışmalarında en yaygın iki yöntem bulunmaktadır.

• Darbeli sondaj; darbe ve yük altında, düşük hızda dönen bir matkabın dişleriyle formasyonu parçalamasıyla formasyon kalıntılarının hava sayesinde kuyu dışına çıkarılmasıdır. Bu yöntem genel olarak çok zor delinebilen formasyonlarda uygulanmaktadır. Havalı sondaj yöntemi olarak da bilinmektedir.
• Döner sondaj; Yük altında dönen bir matkabın kesici dişleriyle formasyonu parçalamasıyla ortaya çıkan formasyon parçalarının çamur ya da su gibi bir dolaşım sıvısıyla dışarı atılması işlemidir. Bu yöntem kolay delinebilen formasyonların delinmesinde uygulanmaktadır.

Sondaj Açtırmadan Önce Ne Yapılmalı?

Sondaj açtırma işleminden önce zemin, kullanılacak araçlar ve yöntemler belirlenmesi gereken önemli noktalardır. Bölgenin sel ve heyelan gibi doğal afetlerden etkilenmeyecek bir konumda olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca sondaj öncesinde, çalışacak kişilerin çabuk ulaşabilecekleri, araçları kolay taşıyabilecekleri bir yerin tespit edilmesine önem verilmelidir. Zemin etüdü uzman ekiplerle yapılmalıdır.