Yazar: pntyzlm 11 Ekim 2022

Sondaj Yapılacak Yer Nasıl Seçilir?

Sondaj çalışmaları, yeraltı doğal kaynaklarının yeryüzüne çıkarılması ve kullanıma sunulması amacı ile uygulanan tüm işlemleri kapsamaktadır. Günümüzde petrol, doğalgaz, termal sular ve yağışların birikmesi ile oluşan daha sığ suların yüzeye iletilmesi için sondaj çalışmalarından sık sık yardım alınmaktadır. Özellikle tarımla uğraşan kişiler, su kuyusu açmak için sondaj başvuru yapmaktadır. Ancak bu durumlarda kişiler ilk olarak “sondaj yapılacak yer nasıl seçilir?” sorusunun yanıtını merak etmektedir.

Sondaj yapılacak yer seçimi, birçok farklı unsurun detaylı bir şekilde incelenmesi sonucunda belirlenmektedir. Bu işlem sırasında jeoloji mühendisleri ile alanında uzman ve deneyimli bir kadro beraber çalışmaktadır. Böylece sondaj işlemi ile su çıkarma aşamalarında aksaklık yaşanma riski büyük oranda düşüş göstermektedir.

Su sondajı yapılacak yeri belirlemek için dikkat edilen faktörler kısaca şu şekilde sıralanabilmektedir:

  • Arazinin eğimi,
  • Yeraltı su birikintilerinin hacmi,
  • Çevrede deniz, ırmak, göl ya da kuyu gibi farklı su kaynaklarının bulunup bulunmaması,
  • Arazide toprak kayması ve sel gibi doğal afetlerin görülme riskinin bulunmaması,
  • Sondaj yapılması planlanan alanın kanun dahilinde uygun bir konumda bulunması,
  • Arazinin katman özellikleridir.

Yasalar dahilinde iki su kuyusu arasında 500 metre mesafe bulunması gerekmektedir. Aksi halde yeraltı su kaynakları arama ve kullanma ruhsatları verilmemektedir. Aynı zamanda karşılıklı iki kenarı arasında 1000 metreden daha kısa mesafe bulunan arazilerde de sondaj uygulamalarının yürütülmesine izin verilmemektedir.

Sondaj İşlemi Ne Kadar Sürer?

Sondaj işlemlerinin yapım süresi, birçok farklı aşamayı bir arada kapsamaktadır. Bu nedenle sondaj yapımı süresi, birçok farklı faktöre bağlı olarak farklılık göstermektedir. Bu faktörler ise genel olarak şu şekilde açıklanabilmektedir:

  • Sondaj yapılacak arsa için yeraltı su kaynakları arama ruhsatının alınmış olması,
  • Arazi katmanlarının sertliği ve sıklığı gibi fiziksel özellikleri,
  • Sondaj yapılan bölgenin kayaç, kil ya da kumul olması gibi delme işlemlerini etkileyecek özellikleri,
  • Planlanan kuyunun derinliği ve çapı,
  • Yeraltı su birikintilerinin hacmi ve su miktarının yeterli olması,
  • Sondaj işlemleri sırasında görev alan personellerin tecrübeleri ve yeterlilikleri,
  • Sondaj için kullanılan araç ve gereçlerin özellikleri,
  • Sondaj işlemleri sırasında kaç kişilik bir kadronun görev alacağıdır.

Sondaj işlemlerinin yapılabilmesi için öncelikle İl/ İlçe Devlet Su İşleri Müdürlüğüne başvuru yapılması ve istenen evrakların teslim edilmesi gerekmektedir. Bu süreç sonrasında resmi prosedürlerin uygulanması için bekleme süresine ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu ve benzeri ayırt edici durumlar, sondaj işlemi süresini de doğrudan etkilemektedir.

Su Çıkarmak İçin Sondaj Nasıl Vurulur?

Su çıkarmak için sondaj yapılması, özellikle tarım çalışanları açısından oldukça avantajlı bir durumdur. Bu işlemin gerçekleştirilebilmesi için öncelikle arazi etütlerinin yapılması ve sondaj yapılacak alanın net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Ardından sondaj işlemleri için en uygun olan araç ve gereçler hazırlanmalıdır.

Su çıkarmak için sondaj yaparken ilk olarak zeminin delinmesi gerekmektedir. Ardından, uç kısmında filtre bulunan ve bu sayede suda bulunan yabancı cisimlerin ayrılmasını sağlayan borular kazılan alana yerleştirilmektedir. Ardından çakıllama işlemi ve pompanın yerleştirilmesi adımları sırası ile gerçekleştirilmektedir. Tüm bu adımların doğru şekilde izlenmesi ile su sondajı başarılı bir sonuç verecektir.

Sondaj Yaptırırken Nelere Dikkat Edilmeli?

Sondaj yaptırırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Bu noktalara özen göstermek, sondaj işlemlerinin en etkili ve verimli şekilde sonuçlanması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Aynı zamanda bu detaylar, kısaca şu şekilde sıralanabilmektedir:

  • Sondaj öncesinde suyun biriktiği alanın net bir şekilde tespit edilmesi,
  • İşlemlerin ilk adımından son adımına kadar kaliteli araç ve gereçlerin kullanılması,
  • Sondaj işlemleri için yeterli tecrübeye ve bilgi birikimine sahip olan kişiler ile anlaşma sağlanması,
  • Su kuyusu projesinin sondaja başlamadan öncesinde hazırlanmış olması,
  • Sondaj öncesinde zemin etütlerinin eksiksiz şekilde yapılması,
  • Su sondajı yapılan bölgenin yasalar dahilinde belirtilen şartlara uygun olması,
  • Sondaj makinelerinin periyodik bakımlarının eksiksiz yapılmış olması,
  • Sondaj öncesinde muhakkak yeraltı suyu arama ruhsatının alınmış olması,
  • 10 metreden daha derin olan su kuyuları için İl/ İlçe Devlet Su İşleri Müdürlüğü tarafından atanan jeoloji mühendisi ile her adımda irtibat kurulmasıdır.

Su sondajı işlemlerinin amatör kişiler tarafından yapılması, çalışma sonucunda su çıkmaması riskini taşımaktadır. Bu durum daha yüksek maliyetlere yol açacaktır. Aynı zamanda yasal olmayan her bir su kuyusu için cezai işlemler uygulanmaktadır. Bu nedenle sondaj yaptırırken tüm adımların yasalar ile uyumlu olduğundan emin olunması gerekmektedir.